Inox là gì? Phân biệt các loại inox

Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao một số vật dụng kim loại lại sáng bóng và không bị gỉ sét theo thời gian? Bí mật nằm ở chất liệu "thần kỳ" mang tên inox. Vậy inox là gì? Có những loại inox nào và chúng khác nhau như thế nào? Hãy cùng higoldvietnam khám phá thế giới đa dạng của inox và tìm hiểu lý do tại sao nó lại trở thành vật liệu quan trọng trong cuộc sống hiện đại qua bài viết này nhé!

Inox là gì?

Inox (thép không gỉ) là một loại hợp kim sắt chứa ít nhất 10.5% crom. Đặc tính nổi bật của inox chính là khả năng chống biến màu và ăn mòn vượt trội so với các kim loại thông thường. Đây là lý do inox trở thành vật liệu quan trọng trong sản xuất và đời sống. Từ bàn ghế, đồ dùng nhà bếp đến các công trình xây dựng, inox đều đóng vai trò thiết yếu. 

Inox là gì

Nguồn gốc của Inox

Năm 1913, khi chuyên gia người Anh Harry Brealey phát minh ra inox. Mục đích ban đầu của ông là tạo ra một loại thép chống mài mòn hiệu quả. Để giảm thiểu tác động của môi trường, Brealey đã giảm lượng carbon và tăng lượng crom trong hợp kim. Sau đó, công ty thép Krupp của Đức tiếp tục cải tiến bằng cách thêm niken vào inox, giúp tăng khả năng chống ăn mòn và độ dẻo dai. Bước đột phá quan trọng tiếp theo diễn ra sau Thế chiến thứ hai, khi chuyên gia người Anh W.H. Hatfield phát triển loại thép với tỷ lệ 18/8 (18% Cr và 8% Ni), được biết đến là inox 304 mà chúng ta sử dụng phổ biến ngày nay. Trải qua hơn 100 năm phát triển, inox đã có hàng trăm mác thép khác nhau, đáp ứng nhu cầu đa dạng của cuộc sống hiện đại.

Phân loại Inox

Hiện nay, inox được phân thành 4 nhóm chính, mỗi nhóm lại sở hữu những đặc tính riêng biệt, phù hợp với từng ứng dụng cụ thể. Chúng ta có:

Austenitic

Đây là nhóm inox phổ biến nhất, nổi bật với khả năng chống ăn mòn tuyệt vời, dễ dàng gia công và hàn. Chứa ít nhất 7% Niken, 16% Crom, tối đa 0.08% Carbon. Có khả năng chống ăn mòn tốt, không nhiễm từ, mềm dẻo, dễ uốn và hàn. Được sử dụng trong sản xuất đồ gia dụng, tàu thuyền, ống công nghiệp, công trình xây dựng. Một số loại phổ biến: SUS 301, 304, 304L, 316, 316L, 321, 310s. 

Ferritic

Nhóm inox này có khả năng chống ăn mòn tốt trong môi trường oxy hóa, giá thành lại phải chăng hơn Austenitic. Có tính chất cơ học gần giống thép mềm. Chứa 12-17% Crom. Được sử dụng trong kiến trúc, sản xuất đồ gia dụng, nồi hơi. Một số loại phổ biến: SUS 430, 410, 409.

Austenitic-Ferritic (Duplex)

Kết hợp giữa Austenitic và Ferritic, Duplex sở hữu độ bền cơ học cao, khả năng chống ăn mòn vượt trội. Chứa ít Niken hơn Austenitic. Được sử dụng trong ngành công nghiệp hóa dầu, sản xuất bột giấy, chế tạo tàu biển. Một số loại phổ biến: LDX 2101, SAF 2304, 2205, 253MA.

Martensitic

Chứa 11-13% Crom. Có độ cứng, khả năng chịu mài mòn tốt và độ bền cao. Được sử dụng trong chế tạo cánh tuabin, lưỡi dao. Một số loại phổ biến: 420S45, 248SV.

Phân loại Inox

Đặc tính của Inox

Inox sở hữu nhiều đặc tính ưu việt, khiến nó trở thành lựa chọn hàng đầu trong nhiều ứng dụng, từ đồ gia dụng, xây dựng đến công nghiệp nặng. Dưới đây là một số đặc tính nổi bật của inox:

• Tốc độ hóa bền rèn cao: Điều này giúp inox dễ dàng gia công và tạo hình theo mong muốn.

• Độ dẻo lớn: Inox có khả năng chịu được lực tác động mạnh mà không bị gãy, nứt.

• Độ cứng và độ bền vượt trội: Inox có khả năng chịu được lực ma sát, va đập và mài mòn cao.

• Độ bền nóng tốt, chịu ăn mòn cao: Inox có thể hoạt động tốt ở nhiệt độ cao và môi trường khắc nghiệt mà không bị biến dạng hay ăn mòn.

• Độ dẻo dai tốt ở nhiệt độ thấp: Inox vẫn giữ được độ dẻo dai và không bị giòn, vỡ ở nhiệt độ thấp.

• Phản ứng từ kém (đặc biệt là dòng Austenit): Đặc tính này giúp inox tránh được hiện tượng nhiễm từ, rất hữu ích trong một số ứng dụng đặc biệt.

Đặc tính của Inox​​​​​​​

So sánh Inox 304 và Inox 201

Mỗi loại inox có những đặc điểm riêng biệt, inox 304 và inox 201 là 2 loại inox được sử dụng khá phổ biến, vậy nên lựa chọn inox nào sử dụng? Dưới đây là bản so sánh mà bạn có thể tham khảo để có thể lựa chọn loại inox phù hợp: 

Ứng dụng của Inox trong đời sống

• Inox 201: Thường được sử dụng để sản xuất đồ trang trí nội thất, mang lại vẻ sáng bóng và hiện đại cho không gian sống. Bên cạnh đó, inox 201 cũng được ứng dụng trong sản xuất thiết bị bếp như nồi, chảo,... nhờ khả năng chịu nhiệt tốt.

• Inox 304: Với đặc tính chống ăn mòn vượt trội, được ứng dụng rộng rãi trong kiến trúc, sản xuất đồ gia dụng, chế biến thực phẩm, và cả ngành dệt nhuộm. Sự đa năng của inox 304 khiến nó trở thành lựa chọn hàng đầu trong nhiều lĩnh vực.

• Inox 410: Loại inox này thường được dùng để sản xuất dụng cụ nhà bếp như muỗng, đũa, vá sạn,... bởi độ bền và tính an toàn cho sức khỏe.

• Inox 301: Được ưa chuộng trong sản xuất dụng cụ hàng hải, thiết bị y tế, và linh kiện xe ô tô nhờ khả năng chịu lực và chống mài mòn tốt.

Ứng dụng của Inox trong đời sống​​​​​​​

Lưu ý khi sử dụng đồ Inox

Inox được ứng dụng rộng rãi trong đời sống, từ các vật dụng nhà bếp, đồ gia dụng cho đến các công trình xây dựng lớn. Tuy nhiên, để inox luôn sáng bóng và bền đẹp, bạn cần lưu ý một số điểm sau:

• Không dùng chất tẩy rửa có Clo: Chất tẩy rửa chứa clo có thể phản ứng với inox, gây ố vàng và làm mất đi vẻ sáng bóng của sản phẩm. Hãy lựa chọn những chất tẩy rửa chuyên dụng cho inox hoặc các phương pháp tự nhiên như giấm, baking soda để vệ sinh.

• Không dùng miếng chà nhám: Miếng chà nhám cứng có thể gây xước bề mặt inox, tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ và làm giảm tính thẩm mỹ. Nên sử dụng khăn mềm hoặc miếng bọt biển để lau chùi.

• Không đựng thực phẩm có tính axit mạnh: Thực phẩm có tính axit mạnh như nước chanh, giấm, nếu để trong đồ inox quá lâu có thể gây ăn mòn. Tốt nhất nên chuyển sang hộp đựng khác sau khi sử dụng.

• Làm nóng chảo Inox trước khi cho dầu vào: Việc làm nóng chảo inox trước khi cho dầu giúp tránh tình trạng thức ăn bị dính. Đây là mẹo nhỏ giúp bạn nấu nướng dễ dàng hơn với đồ inox.

• Tránh sử dụng nước kiềm: Tương tự như axit mạnh, nước kiềm cũng có thể ảnh hưởng đến bề mặt inox. Hãy sử dụng nước sạch để vệ sinh đồ inox.

Tóm lại, inox là một vật liệu đa năng với nhiều ưu điểm vượt trội, từ khả năng chống ăn mòn, độ bền cao cho đến tính thẩm mỹ. Việc hiểu rõ về các loại inox và đặc tính của chúng sẽ giúp bạn lựa chọn đúng loại inox phù hợp với nhu cầu sử dụng, từ đồ gia dụng trong nhà bếp đến các ứng dụng công nghiệp phức tạp. Hy vọng thông qua bài viết, higoldvietnam đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và hữu ích về loại vật liệu quan trọng này. Đừng quên áp dụng những lưu ý khi sử dụng để đảm bảo độ bền và vẻ đẹp của đồ inox theo thời gian.